บทความกฎหมายน่ารู้: หลักฐานการกู้ยืมเงิน

1 กรณีจำนวนเงินที่กู้ยืมเงินกันเพียง 2,000 บาท หรือไม่เกิน 2,000 บาท

กฎหมายไม่ได้กำหนดให้ต้องทำหลักฐานการกู้ยืมต่อกัน ดังนั้นแม้จะกู้ยืมเงินกันด้วยวาจา เมื่อเกิดการผิดสัญญาหรือผิดข้อตกลงก็สามารถฟ้องร้องบังคับคดีกันได้ตามกฎหมาย

2 กรณีจำนวนเงินที่กู้ยืมเงินกันเกิน 2,000 บาทขึ้นไป

2.1 กฎหมายกำหนดให้ต้องมีหลักฐานการกู้ยืมเงินด้วย จึงจะสามารถใช้เป็นหลักฐานในการฟ้องร้องบังคับคดีได้ หลักฐานการกู้ยืมเงินไม่จำเป็นต้องทำในรูปแบบสัญญา จะทำในรูปแบบใดก็ได้แต่ต้องเป็นลายลักษณ์อักษร ซึ่งมีข้อความที่แสดงว่ามีการกู้ยืมเงินกัน มีการรับเงินไปและจะใช้คืน โดยระบุจำนวนเงินที่กู้ยืม เช่น เขียนข้อความเป็นลายมือบนกระดาษเปล่าระบุว่า นาย A ได้ยืมเงินนาย B 10,000 บาท ได้รับเงินครบถ้วนแล้ว จะใช้คืนภายในสิ้นเดือน และลงชื่อนาย A ดังนี้ ถือว่ามีข้อความที่แสดงว่ารับเงินไปและจะใช้คืนโดยระบุจำนวนเงิน สามารถใช้เป็นหลักฐานในการฟ้องร้องบังคับคดีได้

2.2 กฎหมายไม่ได้บังคับให้ผู้ให้กู้ต้องลงลายมือชื่อในหลักฐานการกู้ยืมเงิน แต่ที่สำคัญจะต้องลงลายมือชื่อผู้กู้ (กรณีผู้กู้ใช้วิธีลงลายพิมพ์นิ้วมือจะต้องมีพยานรับรองลายพิมพ์นิ้วมือ 2 คน) กรณีผู้กู้ส่งข้อความยืมเงินทางแอพพลิเคชั่นเฟซบุ๊ค (Facebook) หรือไลน์ (Line) กฎหมายให้ใช้ข้อความจากแชท รายละเอียดการโอนเงินออนไลน์ รวมทั้งให้ถือเอาชื่อเฟซบุ๊ค (Facebook) หรือไลน์ (Line) เสมือนเป็นการลงลายมือชื่อของผู้กู้ โดยถือว่ามีหลักฐานเป็นหนังสือลงลายมือชื่อผู้กู้แล้ว สามารถใช้เป็นหลักฐานในการฟ้องร้องบังคับคดีได้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ประกอบพระราชบัญญัติว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2544 และที่แก้ไขเพิ่มเติม

2.3 หลักฐานการกู้ยืมเงินไม่จำเป็นต้องมีขึ้นในขณะทำสัญญากัน จะทำขึ้นก่อนหรือหลังทำสัญญากันก็ได้ แต่จะต้องมีก่อนฟ้องคดี เช่น ในขณะตกลงทำสัญญากันไม่มีหลักฐานเป็นหนังสือ แต่ภายหลังได้มีการทำหนังสือรับสภาพหนี้โดยมีข้อความที่แสดงว่ารับเงินไปและจะใช้คืนโดยมีการระบุจำนวนเงิน และลงชื่อผู้กู้ ถือว่าหนังสือรับสภาพหนี้เป็นหลักฐานการกู้ยืมเงิน สามารถใช้เป็นหลักฐานในการฟ้องร้องบังคับคดีได้

2.4 กรณีการกู้ยืมเงินเกิน 2,000 บาทขึ้นไป ที่ไม่มีหลักฐานการกู้ยืมเป็นลายลักษณ์อักษรตามที่กล่าวมาข้างต้น ผู้ให้กู้จะฟ้องร้องบังคับคดีแก่ผู้กู้ไม่ได้ อีกทั้งไม่สามารถใช้ในการต่อสู้คดีได้ด้วย

  ข้อแนะนำในการกู้ยืมเงิน

1. ห้ามลงลายมือชื่อในกระดาษเปล่าที่ไม่มีข้อความเด็ดขาด
2. ควรทำเป็นสัญญากู้ยืมไว้ต่อกันโดยระบุรายละเอียดในสัญญาให้ชัดเจน อย่างน้อยจะต้องประกอบด้วย วันที่ทำสัญญากู้ยืมเงิน ชื่อนามสกุลของผู้กู้และผู้ให้กู้ จำนวนเงินที่กู้ กำหนดการชำระคืน ดอกเบี้ย (ถ้ามี) ลายเซ็นของผู้กู้และผู้ให้กู้ โดยสัญญากู้ยืมต้องทำอย่างน้อย 2 ฉบับ ให้ผู้กู้ยึดถือไว้ 1 ฉบับ และให้ผู้ให้กู้ยึดถือไว้อีกหนึ่งฉบับ
3. ตรวจสอบจำนวนเงินที่กู้ยืมให้ถูกต้องครบถ้วนตามสัญญา
4. ต้องเขียนจำนวนเงินเป็นตัวหนังสือไว้ด้วย
5. ในสัญญากู้ยืมควรมีพยานฝ่ายผู้กู้ลงลายมือชื่อเป็นพยานอย่างน้อย 1 คน
6. การชำระหนี้กู้ยืมเงินไม่ว่าทั้งหมดหรือบางส่วน ต้องขอใบเสร็จรับเงินหรือหลักฐานการรับเงินซึ่งมีลายมือชื่อผู้ให้กู้ลงกำกับด้วยทุกครั้ง เพื่อเก็บไว้เป็นหลักฐาน

ดังนั้น ในการกู้ยืมเงินจึงมีความจำเป็นต้องทำด้วยวิธีการที่รอบคอบและควรต้องมีหลักฐานการกู้ยืมเงินเป็นลายลักษณ์อักษรให้ชัดเจน เมื่อเกิดปัญหาจะได้ดำเนินการตามขั้นตอนทางกฎหมายได้ต่อไป